Οι νέοι μπροστά!

 

Κάτι λιγότερο από 4 χρόνια μετά τις τελευταίες αυτοδιοικητικές εκλογές, οι οποίες διεξήχθησαν σύμφωνα με το πρόγραμμα «Κλεισθένης», έρχεται στη δημοσιότητα ένα νέο σχέδιο νόμου, το οποίο πρόκειται να αλλάξει τον εκλογικό νόμο για την ανάδειξη των συμβουλίων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης. Το θεσμικό πλαίσιο που εφαρμόστηκε στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019 φάνηκε να προωθεί αλλαγές στον τρόπο διοίκησης κυρίως με την εφαρμογή της απλής αναλογικής. Για πολλούς η εφαρμογή του σήμανε την πραγματική αποτύπωση της λαϊκής ετυμηγορίας στις κάλπες, αφού η ψήφοι θα αντιστοιχίζονταν πλήρως σε έδρες στα συμβούλια χωρίς να γίνεται χρήση bonus. Ωστόσο η μεταρρύθμιση αυτή δέχθηκε και αρνητική κριτική από την κοινή γνώμη αλλά και από γνώστες των τεκταινομένων στην τοπική αυτοδιοίκηση.

Από τη μια πλευρά υποστηρικτές του σχεδίου διατείνονταν, πως ήταν μια ευκαιρία για ευρύτερες συμμαχίες και συν-διοίκηση, κάτι που θα λειτουργούσε αποτρεπτικά σε φαινόμενα κακοδιαχείρισης, ενώ από την άλλη οι επικριτές του σημείωναν τη δυσκολία να συνεργαστούν ετερόκλητα σχήματα με κίνδυνο την <<ακυβερνησία>> των οργανισμών. Παρόλα αυτά το μείζον ερώτημα που κυριάρχησε για ακόμα μια φορά κατά την οργάνωση των συνδυασμών, ήταν κατά πόσο το σχέδιο αυτό θα άλλαζε κάτι ουσιαστικά και αν η μεταρρύθμιση αυτή θα επανέφερε το ενδιαφέρον των νέων για τα κοινά έστω σε ό,τι αφορά τον πρώτο και δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης.

Πλέον αρκετό καιρό μετά τις εκλογές στην αυτοδιοίκηση διαπιστώνει κανείς, πως προσπάθειες που έγιναν από νεαρά και τολμηρά άτομα να εμπλακούν στα κοινά κατέληξαν για ακόμα μια φορά στο κενό, αφού δεν είχαν την κατάλληλη εμπειρία και στήριξη και συνεπώς δεν μπόρεσαν να «διεισδύσουν» με τις ιδέες τους στο εκλογικό σώμα. Ακόμα και σε περιπτώσεις που οι νέοι κατάφεραν να εκλεγούν, έχουν περιοριστεί σε δευτερεύοντες ρόλους με ελάχιστες εξαιρέσεις. Παρατηρείται συνεπώς το φαινόμενο να εκλέγονται ή/και να λαμβάνουν καίριες θέσεις άτομα, που ενώ δέχονται κριτική, καταφέρνουν να πείσουν ξανά τους πολίτες και τελικά να συμμετέχουν σε συνδυασμούς που αποσπούν σημαντικά ποσοστά στις εκλογικές αναμετρήσεις.

Αναμφίβολα αλλά και αναπόφευκτα, πρωτοποριακές ιδέες χρειάζονται όχι μόνο στην αυτοδιοίκηση αλλά και σε κάθε μορφή διοίκησης και αυτές μπορούν να διατυπωθούν και να εφαρμοστούν πιο αποτελεσματικά από τους νέους. Άλλωστε η πανδημία απέδειξε, ότι καινοτόμες λύσεις και ξεχωριστές προτάσεις χρειάζονται πιο πολύ από ποτέ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η λειτουργία ψηφιακών συστημάτων για τηλεκπαίδευση και τηλεργασία. Σε αυτά τα συστήματα μέχρι τώρα η οργάνωση βασίστηκε σε ενέργειες του κεντρικού κράτους χωρίς να ζητηθεί η συνεισφορά των οργάνων της αυτοδιοίκησης παρά μόνο σε κάποιες περιπτώσεις κυρίως για αγορά μέσων (πχ tablets). Πώς λοιπόν οι νέοι μπορούν να πειστούν για να βγουν μπροστά και να διεκδικήσουν τις πιθανότητες που τους αναλογούν για εκλογή;

Δεν είναι σίγουρο κατά πόσο μια ποσόστωση στους συνδυασμούς για συμμετοχή ατόμων από μια ηλικία και κάτω θα μπορούσε να βοηθήσει προς αυτήν την κατεύθυνση. Αυτό όμως που συνιστά επιτακτική ανάγκη είναι να δοθεί κίνητρο για μαζική συμμετοχή των νέων στα κοινά, κάτι που δε διαφαίνεται και σε αυτό το σχέδιο νόμου, στο οποίο μάλιστα ξεχωρίζει μεταξύ άλλων η κατάργηση της απλής αναλογικής. Πιθανόν θα μπορούσε να προβλεφθεί ακόμα και παροχή αμοιβής σε νέους που θα εκλέγονταν στα συμβούλια εφόσον δεν έχουν άλλη πηγή εσόδων, την ίδια στιγμή που η ανεργία <<καλπάζει>>. Εγείρεται λοιπόν το ερώτημα, πώς κάποιος να συμμετέχει στα κοινά όταν δεν μπορεί καν να βρει δουλειά και να εργαστεί. Σίγουρα είναι ένα κομμάτι που προβληματίζει, αλλά θα μπορούσε να διερευνηθεί και από τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι νέοι μπολιάζονται με την αξία της συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων από σχετικά μικρή ηλικία με τη συμμετοχή σε σώματα όπως τα πενταμελή και τα δεκαπενταμελή συμβούλια αλλά και τους φοιτητικούς και άλλους συλλόγους. Αυτό που μένει είναι να πεισθούν να ασχοληθούν και με την τοπική αυτοδιοίκηση. Για να βρει όμως αυτό το αίτημα πρόσφορο έδαφος πρέπει προσπάθειες ναι γίνουν και από τους πολίτες, ώστε να μην αντιμετωπίζονται οι νέοι ως αιθεροβάμονες και ονειροπόλοι.

Οι νέοι άνθρωποι είναι ρηξικέλευθοι και μπορούν να διεκδικήσουν. Αξίζουν άλλωστε και οφείλουν στον εαυτό τους καλύτερο αύριο με την πρωτοπορία και το όραμά τους. Η δύναμη της αυτοπεποίθησης καθώς και αυτή της συλλογικής προσπάθειας θα τους εντάξει ενεργά στα κοινά της πολιτείας. Ήρθε η ώρα να βγουν μπροστά!

Σάββας Μιχαηλίδης

*Φαρμακοποιός, τεταρτοετής φοιτητής τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας -Διατροφής Χαροκοπείου Πανεπιστημίου